Ameerul Mumeneen Maula Ali As Instruction to Qazi
“Ameerul Mumeneen Maula Ali AS Instructions to Qazi in Islam”
Ameerul Mumeneen Maula Ali as jivare zahiri khilafat par tashrif laaya ye vaqt aapiye sagla Qazi (Judges) ne Instructions aapa ke kai tarah ye sagla amal kare.
Who Is Qazi (Judge) & It's Importance during Khilafat
Islam ma khilafat na vaqt ma Qazi ek Khas maqam rakhta hata. Qazi nu kaam hatu ke ye Shariat (Islamic Law) par amal kari ne logo naa Maamla (cases) ne solve kare. Qazi, Judge nij misal hatu je Quran ane Hadish ni roshni ma faisla kre.
Qazi nu Maqam ane ehmiyat
Qazi, Khalifa na Insaaf na kaamo ma Naib (representative) hata.
Qazi ne Khalifa khud qaim karta.
Qazi nu faisla Qur'an. Sunnah ane Fiqh (Islamic jurisprudence) upar based rehtu hatu.
Loko na vacche na Disputes, Daulat ane Milkat na cases, Nikah, Talaq ane Vyapar na Disputes ma judgement aapta hata.
Instructions To Qazi (Judges):
Ameeru Mumeneen As Farmave Che:
- Qasam ane Shahadat (Oath and Evidence)
Pehla je Plaintiff (Je Court ma case Dakhil Kare) hoi ehna si Qasam khilavjo ane Shahadaat lejo. Aana vajah si je Mamla che ye loko na nazdik aave ane Qazi ne Faisla krva ma sehlai thai.
- Shahadat Pesh Karvu (Presentation of Evidence)
Je koi bhi shaqs tamari court ma Shahadat pesh krvana hoi ehne hne puri Tak (oppurtinity) ane Waqt aapvo jove taaqe ye ehne Shahid laavi sake. Agar ye aapa huva waqt ma Shahid na laavi sake to tame tamari Qudrat mutabik faisla krvanu haq che. Pan Accused ne Shaq no Faida ane Puri Bachvani Facilities aapvi jove.
- Gawaah ni Sharto (Conditions of Witnesses)
Tamare khbr hovu jove ke Sagla Muslemeen Adil che. Ye vaste ye loko ni Shahadat qabul krvi jove. Magar je vaqt ye pehla case ma convicted thay che ane Tauba naa kidi ane je Fitnat-Fasad, Gondagiri ma mashur hoi ehni Shahadaat qabul na krvi jove.
- Court ma Be-Chaini (Anxiety in Court)
Tamare Faisla krti vaqt be chaini ke koi bhi Dabav (pressure) na hovu jove. Tamaru kaam Sirf Haq ane Sacchai ma Faislo krvanu che. Jo Faisla Adil si hase to Allah taraf si ajar mile che.
- Court ma Kevi tarah Javu jove?(How to go to Court)
Tamare Court ma Bhuka na javu jove. Ye vaste pehla tame Bhuk Mitao (Jaman Lo) ane pachi Muslemeen na Qaziya ne sambhaljo.
- Faisla ma Jaldi na Karvi (Undue Haste in Decisions)
Qazi ne Faisla krti vaqt jaldbazi na krvi jove. Jo koi Case Sunta hoi to ehne incomplete na rakhe, lekin ehne delay bhi naa kre. Em kehvat che "Justice Delayed Is Justice Denied". Har ek case ne ehna vaqt par anjaam aapvu jove.
- Gussa vagar nu Faislo (Judgement without Fury)
Tame Potana Gussa ane Zabaan Par Qaabu rakhjo. Gussa ma Faisla krvu Na Jaiz che, Jivare Dil ma si Gussa durr thai to te baad Shariat na Hisab si Faisla Karjo.
- Bagair Pakshpat nu Faislo (Judgements without Bias)
Jo Haqq na faisla tamara Qareeb na rishtedar ke Dost na khilaf hoi to pan tame sirf Allah ni Raza samjho. Dukh laagse lekin haq ne chodjo naa.
- Maut ni Saza ane Har ek Sakt Sazao (Death Sentence & Deterrent Punishments)
Koi ne Maut ni Saza ya ehna Misal ni mohti saza tame taraf si na aapjo. Ehna vaste tame loko mara Taraf Qaziya ne mkljo ane mari Raza ane Tasdiq sij ehne ye Sazaa aapjo.
Jury ma Lalachi, Darpok ke Faqir loko na hoi. Eva Loko si Adil ane Durast na Faisla ni umeed nathi hoti.
- Rozna Kaam Deri vagar krvu(Disposal of Work without Delay)
Roz nu kaam ehna waqt par Mukamal karvu jove, taqe roz roz nu pressure vadhi na jai.
- Chief Justice nu Kaam (Watch on Lower Courts)
Tamari zimmedari che ke Niche na Court na Qaziyo par nigrani rakhjo. Ehna fasila krva ma azaad aapvi jove lekin ye Gareeb ane Koi Na Mohtaj na hoi, taaqe ehne loko pase Paisa (Corruption) krvani himmat na thai jai.
- Qazi ni Taʿyinat (Appointment of Judges)
Sirf Behtareen loko ne Qazi banava jove. Je work Pressure ne Sehan kare, Galat Faisla par zidd na kare,Saboot par tawajjah kare, Har case ne Ghaerai si samjhe, Koi bhi din kaam krva si Thaake naa, Chaplusi na kare ane eva loko si Durr rahe. Eva shaqs Dhundhva ni zimmedari tamari che.
- Faisla ma Bhul (Mistakes in Judgements)
Jo Qazi ni bhul si koi Shaqs ne Maut ni saza mile to ehni Bhul Shahido ni Shahadat par hoi to ehne Compensation Baitul Maal ma si aapvu jove.- Insaaf ane Rahmat (Justice & Generosity)
Rahmat krvu aachu che lekin Insaaf (Justice) krvu ehna karta behtareen che. Rahmat ma Insaaft ne qurban na krvu jove.
- Qurʾan ane Sunnat (The Holy Qur’an & Tradition)
Har Faisla Quran na Huqum par Based Hova jove. Lekin Jaha Tafsir Zaruri hoi to Nabi Mohammed S.a.w ni Sunnat ni taraf rukh karjo. Jem ke Quran ma Namaz ni Raqat ni Tafsil nathi lekin Sunnat ma tafil che.
- Zindiq no Mamla (Case of a Zindiq)
Jo Koi Zindiq (je Quran ane Shariat ni Khilaf vaat kare) par case hoi to ehne 2 Shaheed na gawahi si ehne saza aapi sakai che, Pachi ye Shahadat Zindiq ni taraf ni km na hoi.
- Qazi ni Khud Ankho Si Shaahadat (If Judge Himself Witness)
Agar jo Qazi khud Adultery (Zina) na Shaheed hoi to ehni Shahadat Qabul nathi. Shariat na Hisab si Zina (Adultery) na 4 Shaheed hovu zaruri che.
- Ikhtiyaar nu Istemaal (Discretion)
Jaha Qazi ne Ikhtiyaar aapu hoi to tivare hamesha tame Saccha, Adil ane Qaum ni Policy sathe milto Rasta pasand krjo.
- Dushman ni Sarzameen par Saza na Aapvi (Orders of Punishment should not be Executed on the lands of the Enemy)
Dushman ni Sarzameen ma koi ne Saza naa aapvu jove km ke Mumkin che ke ye Shaqs Saza si bachva vaste Dushman ni taraf chalo jai ane pachi hamara khilaf Ladai kare.
Conclusion:
- Aa Misal Ameerul Mumeneen Maula Ali As ye Qazi ne Instruction aapa ke aa Misal si ye Faisla kare taaqe koi bhi Be Gunah ne Saza Na thai.
Word Meanings (Glossary)
-
Qazi (قاضي) – Judge in Islamic law who gives decisions based on Qur’an, Sunnat, and Fiqh.
-
Plaintiff (Mudda’i – مدّعی) – Person who brings a case or complaint in court.
-
Shahadat (شهادة) – Testimony or witness statement given in court.
-
Adil (عادل) – Just, righteous person whose words and actions are trusted.
-
Ikhtiyaar (اختیار) – Authority or discretion given to a judge or leader.
-
Fitnat (فتنة) – Mischief, corruption, or creating disputes among people.
-
Baitul Maal (بيت المال) – Treasury of the Islamic state used for public welfare and compensation.
-
Zindiq (زنديق) – One who openly opposes Qur’an and Shariat.
-
Sunnat (سنّت) – Traditions, sayings, and practices of Nabi Muhammad ﷺ.
-
Fiqh (فقه) – Islamic jurisprudence, the science of understanding Shariat laws.
-
Adultery (Zina – زنا) – Illegal sexual relation outside marriage, punishable under Shariat.
-
Naib (نائب) – Representative or deputy of the Khalifa.
-
Insaaf (انصاف) – Justice, fairness in decisions.
-
Rahmat (رحمت) – Mercy or compassion.
Sources:
- Judgements Of Imam Ali As
- Nahajul Balagha
Inshallah Next Blog ma Maula Ali As na Fasila Dekhsu. Inshallah
Read Blog On:
© Copyright Notice:
All content on this blog is copyrighted to DBHistory53. The information shared here is for educational and informational purposes only. It is compiled from publicly available sources, historical books, and biographies. This blog is not intended to harm, offend, or hurt anyone’s sentiments.
Salam duva ni iltemas
ReplyDelete